Program „Mieszkanie dla młodych”
(MdM) w pytaniach i odpowiedziach

31. Czy w razie sprzedaży lub wynajęcia mieszkania/domu nabytego za kredyt MdM trzeba oddać uzyskane dopłaty?

Tak, ale taka sankcja dotyczy tylko okresu pięciu lat od nabycia i tylko części dofinansowania wkładu własnego. W tym czasie mieszkanie/dom nabyty za kredyt MdM ma służyć zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych nabywcy. Nie można go w tym czasie sprzedać, wynająć, użyczyć innej osobie ani zmienić jego sposobu użytkowania w sposób uniemożliwiający dalsze w nim zamieszkiwanie (na przykład urządzić w całym domu biura).

Jeśli dojdzie do któregoś z wymienionych zdarzeń, zwrot obliczamy, mnożąc kwotę uzyskanego dofinansowania wkładu własnego przez liczbę pełnych miesięcy pozostających do zakończenia okresu pięciu lat od nabycia mieszkania/domu i dzieląc następnie wynik przez 60. Im bliżej do upływu tych pięciu lat, tym zwrot niższy.

W ustawie nie ma mowy o zwrocie uzyskanego dodatkowego wsparcia w postaci spłaty części kredytu.

O wystąpieniu któregokolwiek z powyższych zdarzeń nabywca powinien poinformować bank w ciągu 30 dni, a zwrotu dokonać w ciągu 60 dni. Jeżeli nie dotrzyma tego obowiązku, zostanie obciążony odsetkami ustawowymi.

32. Czy po nabyciu nieruchomości za kredyt MdM można kupić kolejne mieszkanie?

Można, ale jeśli ma to miejsce przed upływem pięciu lat od nabycia mieszkania czy domu dofinansowanego w ramach programu MdM, trzeba zwrócić część otrzymanej dopłaty (obliczoną zgodnie z regułą podaną w odpowiedzi na pytanie nr 31). Sankcja ta dotyczy również darowizny innego domu czy mieszkania, nawet na współwłasność.

Jedynie odziedziczenie mieszkania lub domu (albo ich części) nie oznacza konieczności zwrotu uzyskanego dofinansowania wkładu własnego.

Dopłaty nie musi zwracać osoba, która kupiła mieszkanie albo dom za kredyt z dopłatą, będąc samotna, a później w ciągu pięciu lat zawarła małżeństwo z kimś, kto ma mieszkanie.

33. Czy po złożeniu wniosku o dofinansowanie kredytu MdM może się okazać, że zabrakło na nie pieniędzy?

Tak, w ustawie przewidziano określone limity wypłat na poszczególne lata funkcjonowania programu (łącznie 3,553 mld zł). W razie wyczerpania kwoty zaplanowanej na dany rok BGK wstrzyma przyjmowanie wniosków.

34. Czy zwrot VAT w ramach programu MdM przysługuje tylko za wybudowanie domu jednorodzinnego?

Nie, do uzyskania zwrotu VAT za materiały budowlane uprawniają dwa rodzaje inwestycji podjętych w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych:

• budowa domu jednorodzinnego o powierzchni do 100 m² (110, gdy inwestor ma przynajmniej troje dzieci), z jednym lokalem mieszkalnym;
• nadbudowa lub rozbudowa budynku na cele mieszkalne albo przebudowa (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne – pod warunkiem jednak, że w wyniku tych prac powstanie nowy, odrębny lokal mieszkalny o powierzchni do 75 m² (85, gdy inwestor ma przynajmniej troje dzieci).

35. W jakim terminie trzeba wybudować dom, żeby dostać zwrot VAT?

Pozwolenie na budowę domu (albo na rozbudowę bądź przebudowę, w wyniku której powstanie nowe mieszkanie) musi być wydane po 1 stycznia 2014 r. W programie MdM określono ponadto, że materiały na budowę muszą być kupione w okresie między datą wydania pozwolenia a 30 września 2018 r. Nie ma natomiast żadnego warunku co do terminu zakończenia budowy.

36. Czy remont domu uprawnia do zwrotu VAT za użyte materiały budowlane?

Nie, zwrot VAT nie przysługuje ani za remont, ani za prace wykończeniowe prowadzone w domu lub mieszkaniu kupionym w tak zwanym stanie deweloperskim.

37. Za jakie materiały przysługuje zwrot VAT?

Można się o niego ubiegać tylko w wypadku kupna materiałów budowlanych, które do 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką VAT w wysokości 7%, od 1 maja 2004 r. podlegały stawce 22%, a od 2011 r. – 23%. To między innymi cegły, wyroby z cementu, wapna i gipsu, parkiety, panele podłogowe, okna, drzwi, płytki ceramiczne, grzejniki, kotły, przewody elektryczne i wiele innych wyrobów. Wykaz wszystkich tych materiałów znajdziemy w obwieszczeniu ministra infrastruktury i rozwoju z 24 grudnia 2013 r. (Dziennik Urzędowy z 31 grudnia 2013 r., poz. 6). Wykaz zamieściliśmy na płycie, jest też dostępny na stronie internetowej ministerstwa http://bip.mir.gov.pl/DziennikUrzedowyMIR/
Dziennik/2013/Documents/DziennikUrzedowyMIR_poz6_2013.pdf

Trzeba pamiętać, że podstawą zwrotu VAT są faktury wystawione osobie fizycznej w okresie od dnia wydania pozwolenia na budowę do 30 września 2018 r.

38. Ile może wynieść zwrot VAT za materiały budowlane?

Przy obecnie obowiązującej stawce podatku od towarów i usług (23%) kwota zwrotu jest równa 65,22% kwoty VAT wynikającej z faktur wystawionych z tytułu nabycia materiałów budowlanych, przy czym nie może przekroczyć limitu określonego na dany kwartał. Limit ten oblicza się jako 12,195% iloczynu liczby 70 i ceny 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. Chodzi tu o cenę przyjmowaną na potrzeby obliczania premii gwarancyjnej, ostatnio ogłoszoną przez GUS przed kwartałem złożenia wniosku o zwrot VAT. Na przykład w komunikacie z 21 listopada 2013 r. GUS podał cenę 1 m² w wysokości 3975 zł. Limit zwrotu VAT dla wniosków składanych w I kwartale 2014 r. wynosił 33 932,59 zł (70 x 3975 x 0,12195).

W ustawie przewidziano też, jak policzyć zwrot VAT, jeśli stawka tego podatku zostanie zmniejszona do 22% - wówczas będzie można wnioskować o odzyskanie 68,18% kwoty VAT na fakturach, a limit będzie liczony jako 12,295% ceny 70 m².

39. Czy wysokość zwrotu VAT zależy od faktu posiadania dzieci i powierzchni domu, tak jak dofinansowanie kredytu MdM?

Nie, wysokość zwrotu VAT zależy tylko od tego, ile inwestor wydał na materiały budowlane użyte do budowy domu.

W I kwartale zwrot nie mógł przekroczyć 33 932,59 zł. Żeby tyle odzyskać, trzeba by wydać na same materiały budowlane - i to wyłącznie te z wykazu – 278 236 zł. To duża kwota jak na 100-metrowy dom. Przy mniejszych wydatkach kwota zwrotu jest oczywiście odpowiednio niższa.

Różnica między zwrotem VAT a dofinansowanie kredytu w programie MdM polega też na tym, że w wypadku kupna domu pomoc otrzymuje się już na starcie (ułatwia ona zaciągnięcie kredytu), a w razie samodzielnej budowy – dopiero po sfinansowaniu inwestycji ze środków własnych lub kredytu.